>> Để hiểu hơn về cách chưng tổ yến sào, mời bạn tham khảo: Cách chưng yến đảm bảo dinh dưỡng cao
Đặc điểm sinh lý, sinh thái của chim yến
Điều kiện khí hậu, môi trường trong nhà thích hợp để chim Yến sinh sống làm tổ.
>> Bật mí cách chưng tổ yến với mật ong, mời bạn tham khảo: Cách chưng tổ yến mật ong đúng cách
Nhiệt độ trong nhà yến là từ 26-31°C, tuy nhiên tùy theo vùng miền, chim yến vẩn có thể chấp nhận sống trong điều kiện nhiệt độ trung bình bên trong nhà không đồng đều.
Trong môi trường ẩm độ 74% - 85%, số lượng cá thể chim yến làm tổ trong mùa sinh sản luôn cao và tương đối ổn định hơn trong môi trường độ ẩm cao.
Chim yến vẩn chấp nhận làm tổ và sinh sản ở môi trường ẩm độ cao 89-92% nhưng sản lượng có thể giảm 15-18%, trường hợp này rất dể bị tổn thương cho các vật dụng trang thiết bị trong nhà yến. Chim yến không vào làm tổ khi độ ẩm luôn thấp dưới 74%. Cường độ ánh sáng trong nhà yến phải dưới 50 lux.
Hướng lỗ ra vào của nhà yến như thế nào ?
>> Xem thêm: Cách chưng yến lá dứa ngon nhất
Theo kết quả nghiên cứu chim yến sống ở các đảo thì các cửa hang tự nhiên đều ở trong 3 hướng là Đông, Nam và Bắc. Ở hang cửa hướng Đông chiếm 55,6%, hướng Nam và hướng Bắc chiếm 44,4%. Chim Yến thường chọn hang có cửa hướng Đông là do có sự tương thích về thời gian và chu kỳ chiếu sáng. Hướng lỗ ra vào của các nhà yến cũng thường được bố trí theo các hướng này.Chọn theo hướng Đông, nếu chuồng cu nằm ở một phần ở giữa nhà yến thì có một phần trong nhà yến bị ảnh hưởng nhưng cường độ ánh sáng dưới 0,5 lux không ảnh hưởng đến sinh hoạt chim yến, nếu chuồng cu nằm ở cuối nhà yến cùng hướng Đông thì toàn bộ nhà yến cường độ ánh sáng dưới 0,02 lux, nếu chuồng cu nằm ở cuối nhà yến là hướng Tây thì toàn bộ nhà yến cường độ ánh sáng dưới 0,5 lux và chỉ cần chỉnh sửa ở phòng chim bay dạo. Tuy nhiên vẫn có nhà chim yến mở lỗ ra vào ở hướng Tây và chim yến vẫn về tốt.
Chu kỳ hoạt động ngày đêm của chim yến tại nhà yến ra sao
>> Bí kip chưng yến sào không làm mất chất dinh dưỡng, mời bạn tham khảo: Cách chưng tổ yến sào đường phèn hợp lí nhất
Chim yến hoạt động chủ yếu vào ban ngày. Thời điểm chim Yến rời nhà được ghi nhận là từ 5g28-5g36 phút sáng khoảng 17-18 phút và về nhà là 16g55- 17g15 phút chiều khoảng 86- 87 phút. Tuy nhiên, các thời điểm này sẽ có sự dao động qua các tháng và nhân tố chi phối sự dao động này là sự thay đổi chu kỳ chiếu sáng và các hoạt động của chim trong mùa sinh sản.
Số lần rời và về nhà yến trong ngày theo thay đổi đời sống chim yến theo mùa sinh sản và rất rỏ ràng.
Trong mùa sinh sản chim yến rời và về nhà yến, thời kỳ chim ghép đôi và làm tổ 1 lần/ngày, thời kỳ chim đẻ và ấp trứng 2 lần/ngày, thời kỳ nuôi và chăm sóc con non 4-5 lần/ngày
Đặc điểm và tập tính sinh sản của chim yến
>> Xem thêm: Cách chưng tổ yến sào với hạt sen, táo đỏ bổ dưỡng
Chim yến sinh sản theo mùa, vào khoảng giữa tháng 01 chim bắt đầu xây tổ, đến giữa cuối tháng 3 bắt đầu đẻ trứng.
Chim yến đực và cái cùng nhau làm tổ, cùng ấp và nuôi chim con, sinh sống khá ổn định, bay đi, bay về đúng hang, đúng tổ theo những hướng khá ổn định.
Chim non nở ra trụi lông, màu hồng nhạt, da nhăn nheo. Sau 5 - 6 ngày tuổi, đâm lông tơ, lông mọc rất ít, chậm và giữ ít lông như vậy đến khoảng 20 ngày tuổi và mọc khá đều ở 30 - 40 ngày tuổi, khoảng 45 ngày thì bay được.
Chim yến 8 - 10 tháng tuổi thành thục và đẻ trứng lần đầu.
Chim xây tổ 30-80 ngày, giao cấu và đẻ trứng 5 - 8 ngày, ấp trứng: 23 ÷ 30 ngày, từ trứng nở đến lúc chim non bay khỏi tổ là 43 ± 3 ngày..
Chim yến nhà bắt cặp ghép đôi sống chung sau 3-4 tháng tuổi.>> Để tìm hiểu về cách chưng yến không làm mất chất dinh dưỡng, mời bạn tham khảo: Cách chưng yến sào bằng nồi điện dễ dàng
Nhịp độ sinh sản phụ thuộc vào phương pháp thu hoạch tổ. Nếu sau khi chim yến làm xong tổ và chuẩn bị đẻ thì bị lấy tổ không cho chim ấp nở nuôi con thì chim sẽ lập tức làm tổ lại nên chim nhà có thể đẻ nhiều lần trong chu kỳ một năm. Trong nhà yến để chim tự ấp nở thì mỗi năm mỗi cặp chim chỉ có thể đẻ khoảng 3 lần. Một chu kỳ sinh sản của chim khoảng 3-4 tháng, trong đó 1-2 tháng là xây tổ và 2,5 tháng ấp nở nuôi con, và có thời gian nghỉ nhưng về quần đàn thì chim yến nhà đẻ rải rác quanh năm. Chim yến đực và cái cùng nhau làm tổ, cùng ấp và nuôi chim con, sinh sống khá ổn định, bay đi, bay về đúng hang, đúng tổ theo những hướng khá ổn định.
Mục đích chim yến tổ trắng làm tổ là để đẻ trứng, ấp và nuôi con, không phải làm tổ để ở nên chim không di cư vào mùa đông. Chim yến tiết nước bọt làm tổ để sinh sản nên tổ rất dính và gắn được trên nhiều vật liệu như đá, tường gạch tô cement, tấm bêtông và ván gổ …, nhưng không gắn trên sắt thép và ván nhựa giả được vì không thấm nước. Ở Indonesia, trước năm 1996, thời kỳ đầu của ngành nuôi chim yến, ván Teak (Giả Tị) được chọn dùng vì nhiều nhà chim yến tự nhiên vào ở là dùng ván Teak làm rui kèo cột, đòn tay.., chim yến làm tổ trên các tấm ván này. Ván giả tị có đặc điểm tốt cho chim yến làm tổ là thớ gỗ lớn, xốp nhẹ, hút nước nhanh, còn ván căm xe, gỏ, trắc …dùng không hiệu quả vì thớ gỗ nhỏ, cứng nặng, hút nước chậm ít .. và đắt tiền.
Các nhà khoa học và chủ nhà yến đã khảo sát và kết luận chim yến thích gắn tổ lên trên các tấm ván vì chim dể bám hơn trên tường gạch đá. Khi chim treo mình làm nền tổ, nước bọt phun ra ván hút nước tốt hấp thu khô nhanh nên chim làm nền tổ xong nhanh, chim không bị mệt mỏi vì chân và cơ bắp không phải hoạt động nhiều khi chim treo mình làm tổ. Ván giả tị không mùi, không có vị đắng và ít bị mạt gỗ xâm hại, khi đóng chắc chắn không lung lay, đây là một yếu tố quan trọng để chim yến đeo bám lên ván ở lại nhà yến.
>> Bí kíp chưng yến sào với hạt sen, mời bạn tham khảo: Cách chưng yến sào với hạt sen thơm mát
Luân chuyển không khí trong nhà yến
>> Xem thêm: Cách chưng tổ yến sào với đậu xanh ngon nhất
“ Nhà yến làm đúng kỹ thuật, chắc chắn chim về ở, mỗi năm tăng đàn càng nhiều, nhà yến làm không đúng kỹ thuật thì không thể thành công được vì chim không ở được, yếu tố lộc trời cho là số lượng chim về ở ngày mỗi nhiều mà ai cũng mong ước có vài kg tổ /tháng” Yếu tố không khí luân chuyển trong nhà yến, theo tôi rất quan trọng so với các yếu tố môi trường khác trong nhà yến. Đây là yếu tố mà nhiều nhà yến ở dể bị vướng và dẩn đến tình trạng nấm mốc, không khí trong nhà yến luôn nóng hầm khiến chim không thể ở được. Việc chỉnh sửa phải đục phá tốn kém với việc sửa chữa các yếu tố khác trong nhà yến.
Nuôi yến tại vùng lạnh
Cũng như các loài động vật khác, trong những ngày rét đậm nhiệt độ xuống càng thấp thì các loài động vật rất cần năng lượng để chống chọi cái lạnh. Chim yến chết vì không có mồi ăn, không có đủ năng lượng để duy trì thân nhiệt đến mức thấp nhất đối kháng với cái lạnh thì chim yến chết. Để duy trì sự sống, chính chim yến phải tự đi săn tìm mồi ăn côn trùng ngay khi có thể trong những ngày mưa phùn gió lạnh hoặc do chính chủ nhà yến cung cấp.
Ánh sáng cho nhà yến thế nào ?
Đây cũng là đặc điểm của những loài chim sống trong hang động giấu tổ để bảo vệ bản thân và chim non khỏi kẻ thù. Khi đẻ và ấp trứng chim chọn những nơi không có ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào, thường chọn những nơi lờ mờtối. Nhờ đặc điểm này mà các loại chim khác như én nhạn, yến cỏ, se sẽ, bồ câu và những chim dữ như cắt, đại bàng, diều hâu và két không xâm nhập vào nơi trú ở của chim yến quấy rối và giết hại. Trong nhà yến, ánh sáng tối đến “0 lux”, môi trường và âm thanh, mùi sinh cảnh đạt, nếu cần chổ cư trú và sinh sản, chim yến cũng sẽ chỉ cư trú ở các khu vực gần lổ ra-vào, phòng bay dạo và khu vực lổ thông tầng nơi trong nhà yến có độ sáng lớn hơn “0,2 lux”.
Ở khu vực này nếu không có đóng ván, chim buộc lòng phải làm tổ trên tường, gốc nhà yến. Những nơi có ánh sáng lờ mờ tối 0,2 lux trở lênnày thường nằm ở phía sau những vật bị chiếu sáng như sau những tấm ván nên chim yến thường tập trung ở và làm tổ ở các vùng tối này. Ánh sáng trong nhà yến hoàn toàn không ảnh hưởng đến chất lượng hay màu sắc của tổ yến. Màu sắc của tổ yến bị tác động bởi ẩm độ và tình trạng vệ sinh trong nhà yến.
Độ ẩm trong nhà yến
>> Mời bạn tham khảo thêm: Cách chưng tổ yến giữ trọn vi chất
Chim yến sống tốt trong nhà yến, chấp nhận được ở nhiệt độ không quá 32oC và không thấp hơn 20oC. Độ ẩm trên 65% là chim yến chấp nhận ở được trong nhà yến nhưng khi làm chim làm tổ sinh sản. Theo nhiều khảo sát, độ ẩm phải trên 73% chim mới làm tổ được, nếu không chim sẽ rời bỏ nơi cư trú để đến những nhà yến khác có môi trường độ ẩm thích hợp vì dưới độ ẩm này, nền tổ yến bị bong tróc không dính được vào vách hang hay tấm ván.Độ ẩm này phải xuyên suốt trong cả thời gian chim bắt đầu quẹt nền tổ, sinh sản, ấp trứng, chăm sóc nuôi dưỡng chim non. Trong những đàn chim yến, việc sinh sản duy trì nòi giống diển ra liên tục trong suốt năm mặc dù trong năm là có những lúc vào vụ chính và vụ phụ sinh sản nên độ ẩm trong nhà yến phải duy trì liên tục và thường xuyên ngày và đêm kể từ khi nhà yến hoạt động.
Tạo mùi trong nhà yến
Các mùi này được gọi là mùi “sinh cảnh trong nhà yến”.là mùi quen thuộc của chim yến vì ngay từ khi mổ vỏ trứng mở mắt chào đời, chim yến non đã cảm thụ được… do vậy, cách tạo mùi sinh cảnh trong nhà yến đều dựa trên việc tổng hợp các mùi này. Các loại mùi phổ biến hiện nay: Swiftlet Hormone Liquid, Fish oil, PW Cair, PW Super, PW Concentrate, Love Potion, NT Swiftlet Nesting Plank Liquid, Nest Tech Hormone Liquid, Nest Tech Armor/Odour Removal Liquid, Flea Control Liquid, Tanali Swiftlet Vinegar, EM 1, Green PRO Swiftlet Enzyme, G1L4 Swiftlet Aromatherapy, Black Potion, Swiftlet Aomatherapy G3 LO, Tenopa SC, Swiftlets’Aromatic Fusion H3N1;
Ở Thái Lan có hai mùi chính là Aroma HB 101A và Aroma HB 101 B, và ở Việt Nam là có Tinh yến Hương, Lộc Yến Hương, Muritara, Dura, Aroma HB, SH 125, Super Pheromones, Muriara và nước Rubi Cơ sự bắt nguồn từ việc giữa năm 2017, ông Lê Văn Minh cải tạo tầng trên cùng căn nhà của mình đang ở (tại khu chợ mới An Hiệp, huyện Ba Tri, Bến Tre) để nuôi chim yến. Ban đầu hộ liền kề rất ủng hộ, còn cho nhờ nóc nhà của mình để ông Minh chuyển vật tư xây dựng nhà nuôi yến.
Thưa hàng xóm vì phân chim yến
Trong khi cơ quan chức năng đã đo tiếng ồn phát ra từ loa dụ chim yến thì kết luận âm thanh không vượt mức cho phép, chỉ có việc lấy mẫu phân chim để giám định thì chưa có kết quả. Bức xúc, các hộ lân cận đã về lắp loa âm thanh phát ra các tiếng chim đại bàng, chim heo, chim cú mèo, tắc kè với lý do để… đuổi chim lạ. Sau đó đến lượt vợ chồng ông Minh gửi đơn đến ủy ban xã yêu cầu không cho hàng xóm lắp các loa trên vì chim yến là loài rất sợ những âm thanh này. Hiện các đơn khiếu nại liên quan đến vụ việc khá hy hữu này đã được UBND xã chuyển lên UBND huyện chờ giải quyết.
Nuôi chim yến phải theo quy hoạch
Cường độ âm thanh để dẫn dụ chim yến không vượt quá 70 dBA (đề xi ben A) trong khoảng thời gian từ 6 giờ đến 21 giờ và không được sử dụng âm thanh trong thời gian từ 21 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau. Thông tư 35 cũng quy định chất thải từ việc nuôi chim yến phải được thu gom, tiêu độc, khử trùng và xử lý bằng một trong các biện pháp ủ, đốt, chôn lấp hoặc phương pháp khác nhằm đảm bảo an toàn trước khi đưa ra môi trường. Theo LS Cương, ngoài ra, cơ sở nuôi chim yến phải được kiểm tra, giám sát và lấy mẫu xét nghiệm định kỳ hoặc đột xuất theo yêu cầu của cơ quan thú y có thẩm quyền. Cơ quan thú y lấy mẫu định kỳ một năm hai lần để kiểm soát dịch bệnh, lấy mẫu đột xuất khi có hiện tượng chim yến chết bất thường hoặc cơ sở nuôi chim yến nằm trong vùng đang có dịch cúm gia cầm.
LS Chu Văn Hưng (Đoàn LS TP.HCM) cho rằng pháp luật đã bắt buộc người nuôi chim yến phải theo quy hoạch. Cũng theo Thông tư 35 thì những cơ sở vi phạm phải bị xử lý. Theo điểm b khoản 7 Điều 7 Nghị định 90/2017 của Chính phủ (quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực thú y) thì hành vi nuôi gia súc, gia cầm không đúng quy hoạch có thể bị phạt tiền từ 6 triệu đến 8 triệu đồng. Cũng theo LS Hưng, nếu cơ quan chức năng chứng minh được đàn chim yến của ông Minh phóng uế trên nóc nhà người khác hoặc nơi công cộng gây mất vệ sinh thì có thể áp dụng Điều 7 Nghị định 167/2013 (quy định xử lý vi phạm về giữ vệ sinh chung) để xử phạt.
Người vi phạm có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đến 300.000 đồng và bị buộc phải khắc phục hậu quả. Về tiếng ồn, nếu vượt quá ngưỡng cho phép cũng có thể bị xử phạt theo quy định của Nghị định 155/2016 của Chính phủ. “Cũng theo Thông tư 35, việc nuôi chim yến phải tuân thủ quy hoạch, xa khu dân cư, đảm bảo tính bền vững, phòng chống dịch bệnh, khoa học công nghệ, phù hợp với môi trường tự nhiên cho chim yến sinh sống và phát triển; quản lý, kiểm soát chặt chẽ việc xây dựng nhà yến, không phát triển tự phát ảnh hưởng đến nghề nuôi chim yến, lợi ích kinh tế của cộng đồng và sức khỏe nhân dân” - LS Hưng nói.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét